اهمیت کسب علم تا انتهای حیات + آواتار

امیرالمومنین امام على(عليه ‏السلام): فضاى هر ظرفى در اثر محتواى خود تنگ‏تر مى‏ شود مگر ظرف دانش كه با تحصيل علوم، فضاى آن وسیع می گردد[*]
علم چنان نقش ارزنده ای در حیات الهی انسان دارد كه علم آموزی به فرموده پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ فریضه است: طلب العلم فریضه علی كل مسلم؛[8] علم آموزی بر هر مسلمانی واجب است. و البته اسلام حد و مقداری برای کسب علم پیش بینی نکرده و مسلمان تا اخرین لحظه زندگی باید در پی علم باشد انچنان که حضرت می فرماید اطْلُبُوا الْعِلْمَ‏ مِنَ‏ الْمَهْدِ إِلَى اللَّحْد؛[1] از گهواره تا گور دانش بجوئيد.
و نیز فرموده اند: كسی كه دوست دارد به آزادشدگان از آتش نگاه كند، باید به دانش آموزان نظر نماید. قسم به كسی كه جانم به دست اوست هیچ دانشجویی كه در مسیر علم رفت و آمد می كند نیست مگر آنكه خداوند برای هر قدمش عبادت یكسال را می نویسد و برایش با هر قدمی كه بر می دارد شهری در بهشت می سازد و در حالی كه بر زمین گام می زند زمین برایش آمرزش می طلبد و او در حالی كه بخشوده است صبح و شام می كند و فرشتگان گواهی می دهند كه دانش طلبان، آزادشدگان خدا از آتشند.[3]
 پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ در روایت دیگری فرموده اند:كسی كه راه علم آموزی را می پوید خداوند او را در راهی به سوی بهشت پیش می برد.[4]
اهمیت علم و علم آموزی چنان كه گفته شد از آن روست كه معارف لازم برای سعادت از طریق علم آموزی و بكارگیری قوه تفكر و اندیشه به دست می آید. معارف سعادت بخش اعم از معرفت خداوند و شناخت راه رسیدن به اوست. هر حركتی كه انسان انجام می دهد و هر گامی كه بر می دارد فقط در پرتو نور علم می تواند در راه صحیح و به سوی خداوند باشد.
امام علی ـ علیه السّلام ـ خطاب به كمیل فرمودند: ای كمیل! هیچ حركتی نیست جز آنكه تو در آن نیازمند دانشی هستی.[5]
 دانش عمل را سودمند می سازد. زیرا عمل بدون آگاهی انسان را به هدف نمی رساند، حتی اگر صورت ظاهری عمل درست باشد. آگاهی، روح عمل است؛ چرا كه عمل با نیت جان می گیرد و عمل بدون آگاهی كاری بدون نیت و یا با نیت نادرست است.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند: چون شناخت آنچه از خیرخواهی انجام ده ـ خواه اندك یا بسیار ـ زیرا عملِ(همراه با شناخت) پذیرفته می شود.[6]
 و مرحوم ملا محسن فیض كاشانى در مقدسه كتاب قره العیون گوید:بدانید اى برادران من خداوند شما را هدایت كرده چنانچه مرا هدایت كرده است و من هدایت نیافتم مگر به نور ثقلین و اقتدا نكردم مگر به ائمه معصومین(علیهم السلام). نه متكلم و نه متفلسف نه متصوفم و نه متكلف بلكه مقلد قرآن و حدیث پیغمبرم و تابع اهل بیت(علیهم السلام) آن سرور و از سخنان حیرت افزاى طوایف اربع ملول و از ما سواى قرآن مجید و حدیث اهل بیت(علیهم السلام) و آنچه بدین دو آشنا باشد بیگانه ام.
در نتیجه همه این آیات و روایت بیانگر اهمیت داشت علم اندوزی و جایگاه عالم خواهد بود امید است که طلاب گرامی از آیات مربوطه درس مربوطه را گرفته و در مسیر کسب علم تمام تلاش خود را نماید.

پی نوشت:
[*].  نهج البلاغه ص ۵۰۵
[1].  المحجه البیضاء، ج 1، ص 18
[2].  نهج الفصاحه ، ص ۲۱۸
[4]. المحجه البیضاء، ج 1، ص 18.
[5].  اصول كافی، ج 1، باب ثواب العالم.
[6]. الحیاه، ج 8، ص 35.
[7].  همان، ص 38.
---------------------------
مطالعه بیشتر در:
علم و دین